Crusader Kings III - Review
Op het gebied van strategie games, word je als liefhebber niet verwend wanneer je op console speelt. Helemaal niet als je van het niche genre Grand Strategy houdt. Dan is eigenlijk alleen Stellaris van ontwikkelaar Paradox Interactive een optie op je Xbox. Gelukkig heeft de ontwikkelaar meerdere franchises onder zijn hoede, want het op pc volprezen Crusader Kings III maakt zijn debuut op console. Voor Xbox bezitters is dit helemaal lekker, omdat de game vanaf day one op Game Pass staat.
Eind januari mocht ik al aan de slag met een preview van deze game. In het begin was ik wat huiverig of ontwikkelaar Lab42, die van Paradox Interactive de taak had gekregen om de game uit te brengen, wel een goede console port zou kunnen maken van zo’n uitgebreide game. Maar na de nodige vragen en uitleg, kwam ik tot de conclusie dat je echt geen muis en toetsenbord nodig hebt om een Grand Strategy game te spelen. Tijd om nog een keer in Crusader Kings III te duiken.

Crusader Kings III draait in principe om het steeds verder uitbreiden van je land om zo jezelf nieuwe titels toe te eigenen. Dit doe je door oorlog te voeren, de familie van je vijand te trouwen, geheimen te weten te komen of door stiekem je vijand te laten vermoorden en een claim op het land leggen. Geduld is dan ook een schone zaak. Het kan jaren duren voordat je plan eindelijk de juiste uitwerking heeft. Het genre heet dan ook niet voor niets Grand Strategy.
Met het verstrijken van de tijd, word jij ook ouder en de kans dat je overlijdt neemt dan zeker toe. Normaal game-over in iedere andere game, maar niet in Crusader Kings III. Tijdens je leven is het belangrijk om een partner te vinden. Niet alleen voor de allianties, maar zeker ook voor je opvolging. Ga je dood, dan speel je de game namelijk verder met je één van je kinderen. Crusader Kings III stopt pas wanneer je dynastie echt geen opvolging meer heeft.

Omdat ik met mijn vorige speelsessie de tutorial al had gespeeld en hierin Ierland veroverd en verloren had, besloot ik het nu anders aan te pakken. Ik wilde wat anders dan Europa en ging voor een groot koninkrijk in Afrika. Ongeveer het huidige Marokko met wat extra gebieden. De grote doelen voor mij waren leider van heel Afrika worden, Spanje onderwerpen, wraak voor een verloren slag in Tours en de katholieke kerk omverwerpen. Zeer diverse doelen en naar mijn idee niet eens zo heel ondenkbaar.

Wat heb ik mij daar in vergist. Een groter rijk is niet per definitie makkelijker te regeren. In het begin ging het nog wel lekker met het overnemen van kleine rijkjes. Later wilde ik Ghana overnemen en dat was het begin van de problemen. Ghana verdedigde zich met hand en tand en alsof het niet genoeg was, rebelleerde tegelijk mijn eigen vazallen om onafhankelijk te worden. Er gebeurde meer dan dat ik in de gaten kon houden.
Dat is ook een beetje mijn probleem met deze game. Ik vind het schaken op meerdere borden leuk en uitdagend om te doen, maar als beginneling is het een hels karwei om hier goed in te worden. Er zijn zoveel opties en gebeurtenissen waar je rekening mee moet houden, dat je het overzicht snel verliest. Heb ik genoeg goud? Staat het geloof nog achter mij? Hebben al mijn vazallen genoeg aandacht en plotten ze niet tegen mij?

Ik wil zeker ook nog even het hebben over religie. Buiten de standaard geloven, kan je nu je eigen kerk beginnen. Je bepaalt zelf de regels en daar zitten bizarre opties tussen. Zo kan je kannibalisme goedkeuren, verplichten tot naakt lopen of het toestaan van heksen. Dat is een leuke toevoeging, maar je moet wel oppassen. Andere koningen of leiders van een gebied kunnen om die reden een oorlog tegen jou beginnen. Ook je bevolking kan in opstand komen omdat ze het er niet mee eens zijn en terug willen naar het oude geloof.

Aan de besturing is sinds de preview niet veel veranderd. Eigenlijk ben ik helemaal niets anders tegengekomen. Dat geeft ook niet, want het werkte prima. Met het langer indrukken van LT of RT open je ‘wielen’ om zo snel acties uit te voeren of handige informatie van de wereldkaart te lezen. Met het indrukken van je rechterstick krijg je hints en suggesties om oorlog te verklaren, je vrienden te vragen om te helpen of kun je proberen iemand gevangen te nemen. Het werkt zeer intuïtief, maar loop zeker de tutorial door om het helemaal te begrijpen.
Conclusie
Voor wie van Grand Strategy games houdt, heeft op de console niet veel keuze. Lab42 maakt het mogelijk om van dit genre te genieten vanaf je luie bank. Hier verdienen zij alle lof voor. Alleen het genre is voor een beginneling zoals ik moeilijk om in te komen. Je dient je echt vast te bijten in Crusader Kings III om de eerste 30-40 uur niet meer los te laten. Een pittige kluif, maar je krijgt ontzettend veel voldoening als je één van je grote doelen volbrengt. En met de release op Game Pass is er dan geen enkele reden om dit niet te proberen.
Score 87/100
Review code is beschikbaar gesteld door de uitgever. Crusader kings III is digitaal beschikbaar in de Store en daarnaast ook op disc te bestellen, onder andere via Bol.com.